Podawanie wieku w CV nie jest koniecznością, ale pamiętaj, że pracodawca może Cię o niego zapytać. Czy rekruter ma prawo żądać od Ciebie podania daty urodzenia i czy metryka w CV zwiększa szansę na zdobycie pracy? Zobaczmy, co na ten temat mówi prawo i praktyka.   

Dane osobowe w CV – kiedyś a dziś

Jeszcze kilkanaście lat temu powszechną praktyką było podawanie w CV takich danych, jak data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania czy stan cywilny. Dziś od tego odchodzimy – nie tylko ze względu na brak miejsca na takie szczegóły w dokumencie, ale także dlatego, że niektóre informacje nie są istotne dla pracodawcy, a przynajmniej nie powinny być. Jak jest w rzeczywistości? Bywa różnie. Standardy i zwyczaje mogą się zmieniać wraz z rozróżnieniem na branże czy nawet osobiste preferencje pracodawcy.

Dane osobowe w procesie rekrutacji a prawo

W procesie rekrutacji pracodawca może potrzebować od Ciebie następujących danych osobowych:

• imię (imiona) i nazwisko;
• data urodzenia;
• dane kontaktowe;
• wykształcenie;
• kwalifikacje zawodowe;
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia;
• adres zamieszkania;
• PESEL;
• dane osobowe dzieci i najbliższych członków rodziny;
• numer rachunku płatniczego.

Zgodnie z Art. 22¹ Kodeksu Pracy, pracodawca może żądać podania powyższych danych, tylko gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku.

Jednocześnie, ten sam akt prawny wymaga od pracodawcy równego traktowania w zatrudnieniu:

Art. 11³ . Jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalna.

Art. 18^3a . § 1. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Dyskryminacja ze względu na wiek

Mimo że polskie prawo pracy zabrania dyskryminowania ze względu wiek, w rzeczywistości pracodawcy po cichu kalkulują, czy pracownik w danym wieku jest dla nich „opłacalny” i wciąż bazują na stereotypach. 

Dyskryminacja ze względu na młody wiek

Młode osoby najczęściej są odrzucane ze względu na brak doświadczenia. Poza tym, niektórzy pracodawcy obawiają się zatrudniać osoby z generacji Y czy Z, ponieważ zarzuca się im postawę roszczeniową, zmienność, małe poczucie odpowiedzialności albo brak przywiązania do miejsca pracy. Niestety czasami bierze się pod uwagę również fakt, że osoby po 20. roku życia wkrótce mogą myśleć o założeniu rodziny, a za tym idą urlopy macierzyńskie/tacierzyńskie oraz wychowawcze.  

Z drugiej strony, stereotypy wiekowe często plasują młode osoby, jako silne fizycznie, kreatywne, pełne energii i zaznajomione z nowymi technologiami. Ponadto, istnieją branże, w których ważna jest aktualna wiedza z danej tematyki, dlatego świeżo upieczeni absolwenci mogą mieć większe szanse na zdobycie pewnych eksperckich stanowisk.

Dyskryminacja ze względu na starszy wiek

Dyskryminacja osób starszych to poważny problem, który doczekał się już osobnej klasyfikacji. Mowa o zjawisku ageizmu. Jak czytamy w artykule „Pracownik 50+. Dlaczego warto zatrudnić w aptece osobę w średnim wieku?”: To dyskryminacja ze względu na wiek, która może dotyczyć wielu sfer życia, ale często odnosi się do rynku pracy. Zjawisko to jest powszechne wśród osób w wieku średnim i bardziej zaawansowanym.

Ageizm częściej dotyka kobiety (i to w niższym wieku niż mężczyzn) oraz bazuje na bezpodstawnych uprzedzeniach, które klasyfikują osoby po 50-tce jako mniej aktywne, mniej wydajne, mniej kreatywne czy mniej postępowe. Ponadto, pracodawcy obawiają się, że osoby starsze mogę częściej korzystać ze zwolnienia chorobowego oraz zastanawiają się, czy warto inwestować w pracownika, któremu już niewiele zostało do emerytury.

Szczęśliwie, istnieje wiele kontrargumentów dla powyższych stereotypów. Osoby w średnim wieku są poważane za cenne doświadczenie zawodowe, wszechstronne kompetencje oraz dojrzałość życiową. Na ich korzyść działają również ustabilizowana sytuacja prywatna i dyspozycyjność.

Jak ta kwestia wygląda w branży farmaceutycznej? Na rynku aptekarskim liczą się przede wszystkim kwalifikacje i doświadczenie, a jak wiemy często doświadczenie idzie za wiekiem. Na takich stanowiskach, jak pomoc apteczna, technik farmaceutyczny czy magister farmacji, wiek nie ma znaczenia.

Trzeba przyznać, że większe szanse na stanowiska kierownicze mają osoby w średnim wieku. Z drugiej strony warto zauważyć, że pracodawcy mogą przychylniejszym okiem patrzeć na zatrudnienie osób młodszych, jeśli ważną kwestią jest dla nich znajomość nowych technologii, ponieważ apteka korzysta z innowacyjnych oprogramowań, proponuje usługi z wykorzystaniem nowoczesnych urządzeń lub prowadzi sprzedaż internetową. 

Czy podawać wiek w CV? Podsumowanie

Jeśli wciąż zastanawiasz się, czy wpisać datę urodzenia w CV, przemyśl, czy ten dodatkowy zapis zwiększy Twoje szanse na rynku pracy, czy też nie. W teorii i zgodnie z prawem – wiek nie powinien mieć znaczenia. Nie wiemy, jednak kto będzie przeglądał nasze CV i jakie ma osobiste preferencje. Choć pracodawca nie powinien mieć żadnych oczekiwań co do wieku, jeśli zauważy datę urodzenia w CV, istnieje ryzyko (i sam kandydat się o to prosi), że naturalnie przeanalizuje również i ten zapis z dokumentu. Pytanie, czy tego chcemy.

Nie warto podawać daty urodzenia w CV, ponieważ:

• zapis zajmuje dodatkowe, cenne miejsce w CV, które również znajduje się na górze dokumentu, a więc tam, gdzie w pierwszej kolejności zerka rekruter,
• możesz mieć pewność, że unikniesz segregacji i ewentualnej dyskryminacji ze względu na wiek,
• wybór kandydata powinien być dokonany w oparciu o kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, a nie dane personalne.

Można rozważyć podanie daty urodzenia w CV, jeśli:

• liczysz na usprawnienie procesu rekrutacji, chcesz zaoszczędzić czasu obu stronom i dać się bliżej poznać pracodawcy jeszcze przed rozmową rekrutacyjną,
• sądzisz, że wiek może Ci „pomóc” (chociaż nigdy nie możesz mieć takiej pewności).

Jak na początku rekrutacji uniknąć segregacji i dyskryminacji, bez względu czy należysz do pokolenia Z (urodzeni po roku 1995), czy jesteś reprezentantem generacji baby boomers (urodzeni w latach 1946-1964)? Odpowiedź jest prosta: Nie umieszczaj wieku w CV.