Farmacja szpitalna czy przemysłowa, toksykologia, a może farmakologia? Farmaceuci mogą obecnie w Polsce uzyskać specjalizację z dziesięciu dziedzin. Poznajcie bliżej program nauczania każdej z nich i zdecydujcie, w jakiej chcielibyście zostać specjalistami.

 

Ustawiczny rozwój zawodowy farmaceutów

 

Zgodnie z Ustawą z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty, farmaceuta ma prawo i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego przez aktualizację wiedzy i umiejętności zawodowych.[1] Obowiązek ten może być realizowany dwojako: poprzez doskonalenie zawodowe oraz kształcenie podyplomowe. Dzisiaj skupimy się na drugiej ścieżce edukacyjnej.

 

Kształcenie podyplomowe farmaceutów

 

Farmaceuta może odbyć kształcenie podyplomowe poprzez:

• szkolenie specjalizacyjne,
• kursy kwalifikacyjne,
• studia podyplomowe.

 

Specjalizacje dla farmaceutów

 

Jeśli zdecydowaliście się na szkolenie specjalizacyjne, czas wybrać interesującą Was dziedzinę. Obecnie Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego proponuje farmaceutom 10 specjalizacji. Poznajmy je bliżej.

 

Analityka farmaceutyczna

Wiedza w zakresie wytwarzania, wprowadzania na rynek i obrotu produktami leczniczymi, pogłębienie wiedzy w zakresie badań analitycznych stosowanych w analizie farmaceutycznej, poznanie aktualnych wymagań związanych z analityczną oceną leków, nabycie umiejętności stosowania farmakopealnych technik analitycznych oraz metod statystycznych do oceny jakości leku, specjalistyczne przygotowanie do pracy na kluczowych stanowiskach w laboratoriach kontroli leków i organów kontrolujących jakość leku.

Moduły: Regulacje prawno-administracyjne kontroli leków, Chemiczne metody identyfikacji i oznaczanie środków leczniczych, Wybrane metody spektroskopowe w analizie farmaceutycznej, Wybrane metody elektrochemiczne w analizie farmaceutycznej, Metody rozdzielcze stosowane w analizie farmaceutycznej, Farmakopealne metody badań surowców farmaceutycznych i postaci leków, Analiza leków i metabolitów w materiale biologicznym.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Analityki Farmaceutycznej

 

Bromatologia

Wiedza z zakresu bezpieczeństwa żywności, sposobu żywienia i stanu odżywienia oraz interakcji żywności z lekami, przygotowanie do pracy na kierowniczych stanowisk w placówkach zajmujących się oceną żywności i żywienia, w tym badawczych, w stacjach sanitarno-epidemiologicznych, w agencjach rządowych zajmujących się udzielaniem zezwoleń na wprowadzanie do dystrybucji suplementów diety oraz w laboratoriach kontrolnych zakładów produkujących i przetwarzających żywność.

Moduły: Organizacja zarządzania w ochronie zdrowia i regulacje prawne w zakresie kontroli jakości żywności w Polsce i Unii Europejskiej, Rola składników odżywczych żywności, ich znaczenie zdrowotne oraz wpływ na działanie leków w organizmie, Naturalne związki nieodżywcze i dozwolone substancje dodatkowe, Zagadnienia toksykologiczne związane z bezpieczeństwem żywności, Żywność i jej jakość zdrowotna, Żywienie człowieka zdrowego i chorego.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Bromatologii

 

Farmacja apteczna

Przygotowanie do kierowania apteką ogólnodostępną polegające m.in. na przyjmowaniu, dyspensowaniu, przechowywaniu i identyfikacji produktów leczniczych i wyrobów medycznych, prawidłowym sporządzaniu leków recepturowych i leków aptecznych, wiedza z zakresu doradztwa dotyczącego bezpiecznego i racjonalnego stosowania leków, przeszkolenie z zakresu polityki prozdrowotnej, przygotowanie do szkolenia pracowników i studentów w aptece ogólnodostępnej.

Moduły: Postępy nauk farmaceutycznych, Receptura apteczna, Biofarmacja z farmakokinetyką, Jakość leków w aptece, Opieka farmaceutyczna, Prawne, ekonomiczne i etyczne aspekty pracy farmaceuty.

Czas szkolenia: 3 lata

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Farmacji Aptecznej

 

Farmacja kliniczna

Wiedza z zakresu rozwiązywania problemów farmakoterapii, nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, monitorowania niepożądanych działań produktów leczniczych, terapii zgodnie z najnowszymi osiągnięciami nauk farmaceutycznych i klinicznych, przygotowanie do współpracy z lekarzami i personelem pielęgniarskim, przeszkolenie do udziału w badaniach klinicznych; przygotowanie do weryfikowania produktów leczniczych pod kątem potencjalnych i rzeczywistych problemów lekowych oraz proponowanie modyfikacji farmakoterapii.

Moduły: Znaczenie farmakokinetyki klinicznej w praktyce medycznej, Fizjologiczne uwarunkowania wpływające na stosowanie leków, Czynniki patologiczne wpływające na losy leków w organizmie i farmakoterapię, Biofarmaceutyczna ocena jakości leków, Opieka farmaceutyczna z naukową informacją o leku, Badania kliniczne. Nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii, Komunikacja interpersonalna, Staż na oddziale klinicznym, Postępy w farmacji klinicznej.

Czas szkolenia: 3 lata

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Farmacji kliniczne 

 

Farmacja przemysłowa

Wiedza z zakresu kontroli produktu leczniczego przed wprowadzeniem do obrotu, przygotowanie do kontroli badań klinicznych, nadzorowania procesów produkcji i kontroli jakości, prowadzenia audytów wewnętrznych oraz u dostawców materiałów i usług.

Moduły: Nauki farmaceutyczne, Badania rozwojowe i dopuszczenie do obrotu, Wytwarzanie, dystrybucja i kontrola jakości, Biotechnologia farmaceutyczna.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Farmacji Przemysłowej

 

Farmacja szpitalna

Przygotowanie do samodzielnego kierowania apteką szpitalną lub działem farmacji szpitalnej oraz współuczestnictwa w planowaniu i realizacji polityki lekowej szpitala, wiedza z zakresu dystrybucji produktów leczniczych i wyrobów medycznych w szpitalu, współpracy z personelem medycznym, organizacji procesu wytwarzania leków recepturowych w szpitalu i przygotowywania leków w formie gotowej do podania.

Moduły: Postęp w naukach farmaceutycznych i farmakoterapii, Polityka lekowa szpitala i gospodarka w szpitalu produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi, Jałowe preparaty lecznicze – sporządzanie oraz nadzór nad jakością i bezpieczeństwem, Bezpieczeństwo pracy i przygotowywanie leków cytotoksycznych, Terapia żywieniowa i przygotowywanie żywienia pozajelitowego, Bezpieczeństwo pracy i przygotowywanie radiofarmaceutyków, Prawo farmaceutyczne i badania kliniczne, Naukowa informacja o produktach leczniczych i wyrobach medycznych, Komunikacja interpersonalna i współpraca z personelem medycznym, Postępy w farmacji szpitalnej.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Farmacji Szpitalnej

 

Farmakologia

Wiedza z zakresu farmakologii doświadczalnej i klinicznej, przygotowanie do współpracy z przedstawicielami innych specjalności nauk farmaceutycznych i medycznych oraz do kierowania badaniami w laboratoriach farmakologicznych i w instytucjach kontroli leków, przygotowanie do samodzielnego prowadzenia badań w laboratoriach toksykologicznych i przemysłowych oraz w organach kontrolnych wykorzystujących materiał biologiczny.

Moduły: Regulacja procesów biochemicznych i czynnościowych w obrębie tkanek i komórek, Molekularne mechanizmy działania leków, Farmakokinetyka – zastosowanie w ocenie leków i terapii, Uaktualnienie farmakoterapii wybranych chorób, Współczesna antybiotykoterapia i chemioterapia, Terapia monitorowana stężeniem leku w płynach ustrojowych, Neuro-psychofarmakologia.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Farmakologii

 

Lek roślinny

Przygotowanie do pracy na stanowiskach związanych z przemysłową produkcją leków roślinnych oraz z dystrybucją leku roślinnego, wiedza z zakresu prowadzenia badań fitochemicznych i opracowywania nowych roślinnych produktów leczniczych, przygotowanie do pracy w laboratoriach kontroli jakości surowców zielarskich, przetworów i roślinnych produktów leczniczych, przygotowanie do doradztwa aptecznego w zakresie fitoterapii.

Moduły: Postępy fitoterapii i badania kliniczne, Aspekty prawne – dopuszczenie do obrotu i wytwarzanie, Technologia leku roślinnego, Nowoczesne metody analizy surowców i roślinnych produktów leczniczych, Opieka farmaceutyczna w zakresie fitoterapii.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Lek Roślinny

 

Radiofarmacja

Wiedza z zakresu dopuszczania radiofarmaceutyków przygotowanych w placówce medycyny nuklearnej do podania pacjentom, przygotowanie do: nadzoru nad dostawami, warunkami przechowywania i gospodarką magazynową produktów radiofarmaceutycznych, warunkami znakowania i procesem przygotowania radiofarmaceutyku w miejscu jego stosowania oraz kontrolą jakości produktów radiofarmaceutycznych, zapewnienia wymaganej jakości i bezpieczeństwa stosowania przygotowanych radiofarmaceutyków.

Moduły: Zagadnienia ogólne z farmacji. Zagadnienia prawne, Podstawy radiofarmacji, Praca w środowisku aseptycznym, Ochrona radiologiczna – bezpieczne stosowanie promieniowania jonizującego, Przygotowywanie oraz kontrola jakości radiofarmaceutyków w placówkach służby zdrowia, Przygotowywanie radiofarmaceutyków do diagnostyki metodą PET i radiofarmaceutyków nieautoryzowanych, Zapewnienie jakości podczas przygotowywania radiofarmaceutyków, Kliniczne zastosowania radiofarmaceutyków, Kierunki rozwoju radiofarmacji.

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Radiofarmacji

 

Toksykologia

Wiedza z zakresu: oceny ryzyka wystąpienia skutków zdrowotnych w wyniku narażenia na szkodliwe czynniki chemiczne, przygotowanie do pracy: w zespołach zajmujących się projektami normatywów higienicznych, w laboratoriach analitycznych wykonujących pomiary stężeń czynników szkodliwych, w agencjach rządowych oraz administracji zajmujących się rejestracją leków, środków ochrony roślin i produktów biobójczych oraz oceną ryzyka związaną z występowaniem substancji szkodliwych w żywności i kosmetykach, w pionie sanitarno-epidemiologicznym, ochrony środowiska, działach bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zdrowia publicznego.

Moduły: Toksykologia ogólna z wprowadzeniem do toksykologii narządowej. Toksykologia doświadczalna, Toksykologia środowiskowa, Toksykologia żywności, Toksykologia kliniczna, elementy toksykologii sądowej, terapia monitorowana stężeniami leku,

Czas szkolenia: 3 lata.

Zobacz: Program specjalizacji w dziedzinie Toksykologii

 

Specjalizacje farmaceutyczne – gdzie studiować?

 

Szkolenia specjalizacyjne dla farmaceutów prowadzą uczelnie wyższe, które kształcą studentów na kierunku farmacja oraz uzyskały akredytacje dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Są to następujące placówki edukacyjne:

• Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (Farmacja Apteczna, Farmacja Szpitalna, Farmacja Kliniczna, Farmakologia, Analityka Farmaceutyczna),
• Warszawski Uniwersytet Medyczny (Farmacja Apteczna, Farmacja Szpitalna),
• Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (Farmacja Kliniczna, Farmacja Szpitalna),
• Uniwersytet Medyczny w Łodzi (Farmacja Apteczna),
• Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (Farmacja Apteczna),
• Uniwersytet Medyczny w Lublinie (Farmacja Apteczna),
• Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (Farmacja Apteczna).

Mimo że Centrum Medyczne Szkolenia Podyplomowego przygotowało programy nauczania dla dziesięciu dziedzin farmacji, obecnie w polskich uczelniach odbywają się szkolenia specjalizacyjne z dziedzin: Farmacja apteczna, Farmacja szpitalna, Farmacja kliniczna, Farmakologia, Analityka farmaceutyczna. Jeśli interesuje Was inna dziedzina specjalizacji, warto zapoznać się z ofertą studiów podyplomowych dla farmaceutów.

 

 

 

 

[1] Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty: Rozdział: Ustawiczny rozwój zawodowy farmaceutów: Art. 43. 1.