Czy wiesz, ile dni urlopu przysługuje Ci na Twojej umowie i jak obliczyć wymiar wolnego w ciągu roku? Sprawdź od czego zależy długość urlopu wypoczynkowego i jakie prawa Ci przysługują.
Urlop wypoczynkowy – ile dni Ci przysługuje?
Każdy, kto jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu na każdy rok kalendarzowy wynosi 20 dni (w przypadku stażu pracy krótszego niż 10 lat) lub 26 dni (w przypadku stażu pracy dłuższego niż 10 lat).
Jak sprawdzić, czy przysługuje Ci 20, czy 26 dni? Długość urlopu wypoczynkowego zależna jest od stażu pracy na podstawie o pracy, ale także od rodzaju ukończonej edukacji:
- zasadnicza szkoła zawodowa = +3 lata do stażu pracy
- średnia szkoła zawodowa = +5 lat do stażu pracy
- średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych = +5 lat do stażu pracy
- średnia szkoła ogólnokształcąca = +4 lata do stażu pracy
- szkoła policealna = +6 lat do stażu pracy
- licencjat lub szkoła wyższa = +8 lat do stażu pracy
Jeśli posiadasz dyplomy ukończenia więcej niż jednej szkoły, np. policealnej i wyższej, nie sumujesz 6 i 8 lat, ale wybierasz tę, która posiada korzystniejszy (wyższy) przelicznik.
Jak obliczyć urlop wypoczynkowy?
Jeśli pierwszy raz zostajesz zatrudniony na umowę o pracę, prawo do urlopu wypoczynkowego uzyskujesz po każdym przepracowanym miesiącu. Za każdy miesiąc pracy otrzymujesz 1/12 wymiaru urlopu.
Po przepracowaniu roku nabywasz prawo do pełnego rocznego wymiaru urlopu. Prawo do kolejnego urlopu otrzymujesz z góry wraz z rozpoczęciem roku kalendarzowego.
Urlop jest dzielony na dni w wymiarze godzinowym. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom. To oznacza, że jeśli przysługuje Ci w ciągu roku 20 dni urlopu, to odpowiada on 160 godzinom, a w przypadku 26 dni – masz do dyspozycji na wypoczynek 208 godzin rocznie.
Zatrudnienie na część etatu
Jeśli jesteś zatrudniony na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy, Twój urlop jest proporcjonalny do wymiaru etatu. Przykładowo, jeśli ze względu na Twój dotychczasowy staż pracy przysługuje Ci 20 dni urlopu, ale jesteś zatrudniony na 3/4 etatu, przysługuje Ci 15 dni urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym.
Wniosek o urlop wypoczynkowy
Aby móc skorzystać z urlopu wypoczynkowego, jako pracownik masz obowiązek złożyć pracodawcy pisemny wniosek z prośbą o udzielenie urlopu.
Urlop możesz podzielić na części w różnych terminach, jednak co najmniej jedna część urlopu powinna trwać ciągiem nie mniej niż 14 dni kalendarzowych.
Czy pracodawca ma obowiązek zgodzić się na dowolny termin urlopu pracownika? Nie. Powinien wziąć preferencje pracownika, ale nie są one wiążące.
Urlop na żądanie
Do urlopu wypoczynkowego wliczony jest urlop na żądanie, którego wymiar wynosi maksymalnie 4 dni w ciągu roku kalendarzowego.
Pracownik może wskazać dowolny termin na wykorzystanie urlopu na żądanie najpóźniej w dniu, w którym chce wziąć wolne, a pracodawca ma obowiązek się zgodzić.
Plan urlopów
Jako pracodawca nie masz obowiązku tworzenia harmonogramu urlopów na cały rok z góry, chyba że działające w Twoim zakładzie pracy związki zawodowe tego od Ciebie oczekują. Jeśli samodzielnie decydujesz się na tworzenie planu urlopowego z wyprzedzeniem, za każdym razem powinieneś go skonsultować z pracownikami.
Zmiana terminu urlopów
Możliwa jest zmiana terminu urlopu wypoczynkowego w dwóch przypadkach. Pierwsza wynika z potrzeb pracownika – musi on umotywować swoją prośbę we wniosku. Druga może być podyktowana nieoczekiwanymi potrzebami pracodawcy, które wymagają pilnej obecności pracownika w miejscu pracy.
Uwaga: Odwołanie pracownika z urlopu może się wiązać z poniesieniem dodatkowych kosztów przez pracodawcę, jeśli pracownik poniósł koszty bezpośrednio związane z planowanym urlopem, ale nie mógł w pełni z tego urlopu skorzystać.
Zmiana terminu urlopu lub jest wstrzymanie może również nastąpić z powodu siły wyższej, np. choroby pracownika, urlopu macierzyńskiego czy powołania na przymusowe ćwiczenia lub przeszkolenie wojskowe.
Zaplanowany urlop, który z różnych przyczyn nie został wykorzystany, należy udzielić pracownikowi w innym terminie.
Czy urlop wypoczynkowy jest płatny?
Urlop wypoczynkowy jest pełnopłatny. To znaczy, że pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym pobiera 100 proc. swojego wynagrodzenia, tak jakby pracował.
Co z niewykorzystanym urlopem?
Jeśli w danym roku kalendarzowym nie wykorzystasz pełnego, przysługującego Ci urlopu wypoczynkowego, pracodawca powinien Ci udzielić zaległy urlop nie później do 30 września następnego roku kalendarzowego.
Pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, również bez jego zgody. Zaległy urlop za poprzedni rok powinien się rozpocząć najpóźniej w dniu 30 września br.
Urlop a wypowiedzenie
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy w trakcie okresu wypowiedzenia. Jeśli wymiar urlopu przekracza okres wypowiedzenia, pracodawca musi wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop.
