Zaufanie w zespole stanowi obecnie kapitał danego miejsca pracy i staje się jednym z ważniejszych kryteriów wyboru przyszłego miejsca zatrudnienia. Jako jeden z pięciu filarów pracy zespołowej jest niezbędnym elementem modelu prawidłowego przywództwa.

Mówi się, że na zaufanie trzeba sobie zasłużyć – wytworzenie atmosfery zaufania wymaga czasu, pracy i zaangażowania, a nawet niewielkie zakłócenia mogą zaprzepaścić cały wysiłek. Co więc zespół i jego lider powinien zrobić, aby stworzyć ten fundament efektywnej współpracy?

Czym jest zaufanie?

Zaufaniem nazywamy przekonanie lub wiarę, że rzeczy i sytuacje zadzieją się, a ludzie zachowają się zgodnie z naszymi oczekiwaniami i przewidywaniami. Jest ono pojęciem na tyle abstrakcyjnym, że istnieje co najmniej kilka literaturowych definicji, które równorzędnie są wykorzystywane przy próbach uchwycenia istoty tego zjawiska. Olbrzymie trudności w stworzeniu uniwersalnej definicji zaufania wynikały z interdyscyplinarności i złożoności tego zagadnienia. Pierwsze koncentrowały się głównie na aspektach psychologicznych zaufania, dopiero później konstrukt ten zaczęto rozważać w szerszym kontekście, dążąc do stworzenia bardziej uniwersalnej definicji. 

Według jednego z pierwszych opracowań (Cook&Wall, 1980) zaufanie to stopień, w jakim ktoś jest skłonny przypisać dobre intencje innym ludziom, czyli zawierzyć ich słowom i czynom. Z kolei niedawne próby definiowania tego zjawiska przez polskich specjalistów (Grudzewski i wsp., 2009) określają je jako przekonanie, na podstawie którego jednostka A w konkretnej sytuacji godzi się na zależność od jednostki B  - osoby, przedmiotu czy organizacji - mając poczucie względnego bezpieczeństwa, mimo że negatywne konsekwencje są możliwe. A zatem podkreślają (za Whitenerem) aspekty oczekiwania i wiary ufającego, że partner będzie działał we wspólnym interesie, co jest związane z pewnym poziomem zależności i ryzyka co do jego zachowania.

CZYTAJ WIĘCEJ: Employer branding w aptece

Jak budować zaufanie w zespole?

Zgodnie z modelem pięciu dysfunkcji pracy zespołowej według Patricka Lencioniego, na drodze do zbudowania silnego i zgranego zespołu należy przezwyciężać brak zaufania. W kontekście zespołowości zaufanie może przybierać dwie formy:

• poziom zadaniowy - wiem, że druga osoba wykona zadanie dobrze, bo ma do tego odpowiednie kompetencje, 

• poziom relacyjny - mogę powiedzieć, że czegoś nie potrafię, mam gorszy moment, mogę porozmawiać nawet o rzeczach trudnych, niewygodnych, odsłonić się bez obawy przed tym, że spotka mnie coś przykrego.

Kwestia uchwycenia istoty zaufania podkreśla jego wielowymiarowość i tym samym ukazuje konieczność multidyscyplinarnego podejścia do tworzenia atmosfery zaufania. Możemy o nią zadbać w poniższych aspektach.

1. Skuteczna komunikacja – pod tym hasłem kryje się kilka pomniejszych aspektów. Po pierwsze, ważne jest, aby nauczyć się w zespole szczerego i autentycznego wyrażania zdania oraz aktywnego słuchania drugiej strony – to ono pomaga nam lepiej zrozumieć przekazywany komunikat. Po drugie, aby komunikacja była efektywna, cały zespół musi mieć dostęp do informacji. Tylko posiadając wszystkie niezbędne dane, jesteśmy w stanie podjąć najbardziej optymalne decyzje. Transparentność sprzyja dobrej komunikacji, zacieśnia relacje pomiędzy członkami zespołu i wpływa na wzrost zaufania w obrębie grupy.

2. Promocja autentyczności – mówienie tego, co się myśli i robienie tego, co się mówi, pomaga w budowaniu spójnego wizerunku osoby rzetelnej i prawdomównej.  Jeśli dodamy do tego szczerą komunikację dotyczącą popełnianych błędów , a także zachowanie indywidualnego charakteru jednostki w zespole, możemy z powodzeniem zwiększyć zaufanie grupy do takich osób.

3. Przyjazna atmosfera – niezwykle ważnym aspektem jest ukazanie konieczności współtworzenia kultury grupy, w której pracujemy. To jak czujemy się w pracy, w dużej mierze zależy od nas samych. Budowanie szacunku dla każdego, podkreślanie siły różnorodności w tworzeniu mocnego i trwałego zespołu, tworzenie kultury otwartych rozmów oraz dawanie możliwości wyrażania swojego zdania i zgłaszania inicjatyw to klucze do sukcesu.

4. Budowanie kompetencji - jako wypadkowa wiedzy, umiejętności i postaw, kompetencje pozwalają sprostać każdemu wyzwaniu pojawiającemu się w grupie. Godnymi zaufania członkami zespołu okazują się osoby, które swoją postawą stanowią wzór do naśladowania, a wiedzą i doświadczeniem potrafią wspierać pozostałych.

5. Praca na wartościach – niezależnie od tego, w którym miejscu znajduje się nasz zespół, warto na chwilę zatrzymać się i dać szansę każdemu jego członkowi wypowiedzieć na głos wartości, którymi kieruje się w miejscu pracy. Jeśli grupa jest świadoma, czym kieruje się każda jednostka, odnajdując w swoich czynach realizację tych wartości,dużo łatwiej zaufa sobie nawzajem.

6. Branie odpowiedzialności – robiąc to, do czego się zobowiązaliśmy, uwiarygadniamy się w oczach naszych współpracowników. Zachęcanie innych do brania odpowiedzialności jest ważną wskazówką, informującą o tym, że wierzy się w ich możliwości i że są ważnym ogniwem zespołu!
    

SPRAWDŹ: Mowa ciała w pracy